Τύποι & Κατηγορίες

Τα ΕΠ αποτελούν ένα ελκυστικό και παραγωγικό «περιβάλλον» για την ανάπτυξη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Στην ελληνική επικράτεια έχουν δημιουργηθεί διαφορετικές τυπολογίες και ποικίλα μεγέθη (π.χ. Βιομηχανικές Περιοχές, Βιοτεχνικά Πάρκα, Επιχειρηματικά Πάρκα, κτλ). Οι τύποι των ΕΠ διαμορφώνονται ανάλογα με τις επιχειρήσεις που ενσωματώνουν, με το θεσμικό πλαίσιο που οργανώνονται αλλά και άλλες ιδιαιτερότητες αναφορικά με τη χωροθέτηση τους.

Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία διακρίνονται διαφορετικοί τύποι με επικρατέστερες τις εξής μορφές:

  • Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙ.ΠΕ.): πρόκειται για την πλειονότητα των οργανωμένων υποδοχέων στην ελληνική επικράτεια με βασικό χαρακτηριστικό τους την οργάνωση με τον πρώτο νόμο που θεσπίστηκε το 1965 για τη δημιουργία τους.
  • Βιομηχανικά Πάρκα (ΒΙ.ΠΑ.): πρόκειται για υποδοχείς που ενσωματώνουν βιομηχανίες και βιοτεχνίες χαμηλής και μέση όχλησης.
  • Βιοτεχνικά Πάρκα (ΒΙΟ.ΠΑ.): πρόκειται για υποδοχείς με δραστηριότητες αποκλειστικά χαμηλής όχλησης και επαγγελματικά εργαστήρια.
  • Τεχνόπολεις: για την υποδοχή βιομηχανιών με χαρακτηριστικά όπως είναι η υψηλή τεχνολογία και καινοτομία καθώς και ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα. 
  • Βιοτεχνικά Πάρκα προς εξυγίανση: περιοχές που έχουν προταθεί προς εξυγίανση σύμφωνα με τις κατευθύνσεις των γενικών πολεοδομικών σχεδίων.

Τα ΕΠ μπορούν να διακριθούν σε ευρύτερες κατηγορίες όπως:

  • Υποδοχείς γενικού χαρακτήρα: Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας αντιστοιχούν στα υφιστάμενα καθεστώτα οργανωμένης χωροθέτησης της βιομηχανίας με πολεοδόμηση με την επιφύλαξη των περιπτώσεων που αφορούν υποδοχείς εξυγίανσης.
  • Υποδοχείς εξυγίανσης: Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας πολεοδομούνται σε περιοχές που υφίστανται άτυπες συγκεντρώσεις βιομηχανικών μονάδων για την εξυγίανσή τους.
  • Υποδοχείς χωροθέτησης μεμονωμένων μεγάλων μονάδων: Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας οργανώνονται από μονάδες που θεωρούνται ότι έχουν αντίστοιχη κλίμακα από άποψη μεγέθους ενός αυτοτελούς οργανωμένου υποδοχέα. Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας δεν πολεοδομούνται. Για τη δημιουργία τους προβλέπονται ειδικοί όροι προσαρμοσμένοι στα χαρακτηριστικά τους, οι οποίοι στοχεύουν κυρίως στη βελτιστοποίηση της σχέσης τους με τον περιβάλλοντα ευρύτερο χώρο. Κατά τα άλλα, διατηρούν καθεστώς περιοχής εκτός σχεδίου, με ειδικό χαρακτήρα.
  • Υποδοχείς με «ενδιάμεσο» βαθμό οργάνωσης: Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας αντικαθιστούν και εκλογικεύουν τις περιπτώσεις όπου η υφιστάμενη νομοθεσία προβλέπει τον καθορισμό ζωνών εκτός σχεδίου για την εγκατάσταση βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Οι ενδιάμεσοι υποδοχείς διατηρούν καθεστώς εκτός σχεδίου αλλά με ειδικό χαρακτήρα, που διασφαλίζει επαρκές επίπεδο εσωτερικής οργάνωσης για τις ανάγκες τους.
  • Οικολογικά Βιομηχανικά Πάρκα (Eco-Industrial Parks): Οι υποδοχείς αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν δραστηριότητες χαμηλής όχλησης και μέσης όχλησης. Τουλάχιστον στο 50% της έκτασης εγκαθίστανται επενδυτικά σχέδια εισαγωγής και προσαρµογής περιβαλλοντικά φιλικής τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία και επενδυτικά σχέδια ίδρυσης ή επέκτασης βιοµηχανικών ή βιοτεχνικών μονάδων για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων που έχουν αναλωθεί στην Ελλάδα, για παραγωγή πρώτων υλών και λοιπών υλικών από αυτά. Στους ΟΒΠ εφαρμόζονται και σε ευρεία βάση η επαναχρησιμοποίηση και η κυκλική οικονομία.
  • Υποδοχείς εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics): όπου οι δραστηριότητες αυτού του τύπου καταλαμβάνουν τουλάχιστον το εξήντα τοις εκατό (60%) της συνολικής εκτάσεως των γηπέδων του ΕΠ, το δε υπόλοιπο καταλαμβάνεται από δραστηριότητες υπαγόμενες στο δεύτερο Μέρος.

Από άποψη βαθμίδων όχλησης, οι οργανωμένοι υποδοχείς διακρίνονται σε χαμηλής όχλησης (τύπου Γ), μέσης όχλησης (τύπου Β), και υψηλής όχλησης (τύπου Α). Οι ενδιάμεσοι υποδοχείς μπορούν να είναι μόνο τύπου Γ ή τύπου Β. Μάλιστα στους υποδοχείς μέσης και υψηλής όχλησης δύναται να προβλέπονται ειδικές ζώνες εγκατάστασης μονάδων χαμηλότερων βαθμίδων όχλησης, εφόσον εξασφαλίζεται η συμβατότητα χωροθέτησης τους.